Chợ lá dong hơn nửa thế kỷ ở vỉa hè Sài Gòn
21/01/2017Gần chục ngày trước Tết, khu chợ lá dong truyền thống hơn nửa thế kỷ ở Sài Gòn lại nhộn nhịp kẻ bán người mua từ sáng đến đêm.
Không chính thức là chợ nhưng cứ độ Tết đến là khu vực ngã ba Ông Tạ, trên đường Cách Mạng Tháng Tám (quận Tân Bình, TP HCM) bắt đầu nhộn nhịp với cảnh mua bán lá dong gói bánh chưng.
Những tiểu thương cho biết, chợ bắt đầu bán từ khoảng 20 Tết. Những bó lá dong đủ kích cỡ được để trên 500 m vỉa hè, từ đầu giao lộ Phạm Văn Hai đến đường Cách Mạng Tháng Tám.
Cô Ngô Thị Hoa (52 tuổi, quận 1) đã bán ở chợ lá dong suốt 23 năm. “Trước đó là ba mẹ tôi bán. Chợ này có ít nhất nửa thế kỷ rồi, được hình thành từ nhừng người miền Bắc di cư vào Sài Gòn. Lâu hơn nữa, ở đây đã có một khu chợ chuyên bán buôn các thương phẩm dành cho người dân gốc Bắc”, cô Hoa giải thích.
Từ khoảng 20h, các xe chở lá dong bắt đầu bỏ mối ở đây. Phần lớn loại lá này nhập từ vùng Gia Kiêm (Đồng Nai), được buôn lái bó kín lại, để nguyên cuống. “Những năm trước có lá dong Bà Điểm (huyện Hóc Môn, TP HCM) nhưng giờ ít lắm. Vì loại lá này nhỏ, không hợp để làm bánh chưng cỡ to”, chú Lê Quang Minh (53 tuổi, quận 1) cho biết.
Khi giao hàng xong, từ vỉa hè đến các con hẻm ở đây đều chất đầy lá dong. Sau khi lấy lá từ thương lái, các tiểu thương sẽ phân nhỏ để giao lại cho các mối ở chợ trong thành phố ngay trong đêm.
Phần lá còn lại sẽ chặt bớt cuống đi. Linh (20 tuổi) được thuê để bốc vác, vận chuyển, trông hàng với mức lương 4 – 5 triệu cho nửa tháng làm việc. “Những bó lá dong này nặng ít nhất 50 ký, vác cực lắm. Khi chặt cuống phải biết thế, vung dao dứt khoát để khỏi bị băm vụn”, Linh nói.
Chợ nhộn nhịp nhất là vào buổi tối hoặc sau ngày cúng ông Táo. “Tôi đến khi trời tối để mua được lá tươi, đẹp. Tôi tính mua khoảng 1.000 lá về gói cho nhà và tổ chức cuộc thi gói bánh chưng ở trường”, chị Lê Thúy Hoa (giáo viên THCS Thái Bình) cho biết.
Lá dong khi bán sẽ được tiểu thương cắt phần héo úa, sâu vàng rồi chia ra làm các loại lá nhỏ, trung và nhất. Mỗi bó có 50 lá, bán giá 20.000 – 80.000 một bó.
Từ sau ngày 23 tháng Chạp, chợ trở nên rất nhộn nhịp. Có khoảng 20 gian hàng bán lá dong. Những lúc đông đúc, người bán chấp nhận tràn xuống cả lòng đường để gói lá cho khách.
“Việc bán lá dong cũng cực lắm, phải huy động nhiều người làm mà vẫn không xuể. Người bán sợ nhất là khi trời nắng quá, lá dễ héo”, chú Tèo (53 tuổi), đã bán ở đây được 5 năm, nói.
Ngoài lá dong, mỗi gian hàng đều có thêm các loại lạt gói, khuôn bánh, lá chuối… cũng được bày bán.
Cuống lá được vứt bỏ nên có nhiều người xin về để lót nồi bánh chưng. Lựa chọn đươc mấy bó cuống đã chặt, ông Liêm giải thích: “Ngoài lót nồi, tôi con lấy ít cuống lá đẹp về làm đồ chơi cho thằng nhóc”.
Chợ lá dong là nét văn hóa đặc trưng của Sài Gòn, hoạt động cả ngày cho đến trưa 30 Tết mới kết thúc. Vì vậy những người bán hàng phải chấp nhận ăn ngủ, sinh hoạt ngoài vỉa hè từ sáng đến đêm.
Quỳnh Trần – Vnexpress